Wolbromów

Wieś położona w płn.-zachodnim krańcu Wzgórz Radomickich, w górnym biegu Sowinki, ok. 10 km na północ od Gryfowa Śl. Zabudowania wsi znajdują się na wysokości 280-305 m n.p.m. Do Wolbromowa należy przysiółek Mielnica (niem. Mühlhäuser, Mühlhaus) położony na pn.-zachód od wsi przy dawnym młynie dworskim. Natomiast zabudowania dawnego przysiółka Przegrodza (niem. Friedrichshöh) łączą się z Wolbromowem od strony pn.-wschodniej.

 

Najstarsza wzmianka o Wolbromowie pochodzi z 1372 r. Nazwę wsi zapisano wtedy jako Neuwendorff. Później ustalono nazwę wsi jako Klein-Neundorf. Wieś została spustoszona przez husytów ciągnących tedy spod Lubania do Lwówka Śl. w roku 1427. W XVI w. w Wolbromowie wzniesiono kościół. Kolejna informacja o wsi pochodzi z roku 1628, kiedy wieś strawił pożar, natomiast zaraza w 1632 r. spowodowała śmierć połowy mieszkańców wsi. Jakby tego było mało rok później we wsi pojawili się słynący z okrucieństwa dragoni Lichtensteina. W 1746 r. w Wolbromowie przebywał król pruski Fryderyk Wielki. Był on bowiem ojcem chrzestnym ówczesnego właściciela wsi von Nostitza.

 

Podczas wojny siedmioletniej Fryderyk rozłożył obok wsi na zimę swój obóz wojenny. Powstały w tym miejscu w 1786 r. przysiółek, który z czasem został samodzielną miejscowością nazwano Friedrichshöh a po wojnie Przegrodza. W XIX w. w Wolbromowie działał młyn wodny, cegielnia, czynne były 4 gospody. Ludność utrzymywała się przede wszystkim z rolnictwa, hodowli i tkactwa. W 1860 r. ówczesny właściciel, Benno von Polenz zbudował pałac otoczony zabudowaniami gospodarczymi i parkiem. W zabudowaniach gospodarczych istniał po wojnie PGR. W 1931 r. było w Wolbromowie 71 domów zamieszkanych przez ponad 300 osób. Dziś grunty wsi zajmują 357 ha. Liczba mieszkańców Wolbromowa na koniec czerwca 2008 r. wynosiła 121 osób. W latach 1945-47 r. Wolbromów nazywano Małą Wsią.

 

We wsi znajduje się renesansowy kościół św. Jana Nepomucena z XVI w., przebudowany w XIX w. i odbudowany w 1972 r. We wnętrzu świątyni zachowała się  kamienna, renesansowa chrzcielnica z XVI w. i skromny, barokowy ołtarz. Obraz i sakramentarium pochodzą z XVIII w. W murze otaczającym kościół widnieją renesansowe nagrobki rycerskie z XVI i XVII w. oraz barokowe płyty nagrobne z XVIII w. Większa część domów mieszkalnych Wolbromowa pochodzi z XIX w.