Krzewie Wielkie

Niewielka wioska położona pośród Wzniesień Radoniowskich na wysokości 330-360 m n.p.m. w niewielkiej dolinie bezimiennego potoku uchodzącego w zachodniej części wsi do Młyńskiej Strugi. Jej grunty zajmują powierzchnię 467 ha. Na koniec czerwca 2008 r. zamieszkiwało ją 366 osób.

 

Trudno ustalić kiedy Krzewie Wlk. powstało. Prawdopodobnie miało to miejsce w XIII w. W 1369 rada miejska Lwówka Śl. kupiła połowę wsi od Hansa Renkera. W 1402 r. klasztor w Lubomierzu wchodzi w posiadanie łąk opodal Krzewia Wlk. W 1468 r. nazwę wsi zapisano jako Stakchin. Może więc jej pierwotna, słowiańska nazwa brzmiała Stasin? Później nazwa wsi utrwaliła się jako Groß Stöckigt. 20.3.1686 r. dotychczasowy właściciel, Christian Ehrenfried von Kiaw zbywa wieś na rzecz klasztoru w Lubomierzu. W jego rękach Krzewie Wlk. pozostaje do sekularyzacji dóbr klasztornych w 1810 r.

 

Na przełomie XVIII i XIX w. na północ od wsi powstał przysiółek nazywany obecnie Górnica czy też Górniki. Inny przysiółek należący do Krzewia Wielkiego powstał na skrzyżowaniu dróg z Jeleniej Góry do Gryfowa Śl. i Mirska wokół gospody zwanej „Kreuzschenke” (Gospoda pod krzyżem). W czasie wojen napoleońskich, na czas zawieszenia broni w 1813 r. pomiędzy Krzewiem, Oleszną Podgórska a Radoniowem powstał duży obóz wojskowy, którego utrzymanie spoczywało na barkach ludności z okolicznych wsi. Do XIX w. większość mieszkańców Krzewia zajmowała się tkactwem. W II połowie XIX w. opodal wsi przeprowadzono linie kolejowe z Jeleniej Góry do Gryfowa Śl. i Mirska (Świeradowa Zdroju). W latach 1945 – 47 r. wieś nosiła nazwę Kijewo lub Krzewie Lubomierskie. Krzewie Wielkie jest jedną z nielicznych miejscowości tej wielkości, która posiada własną stronę internetową: www.krzewie.yoyo.pl, szkoda tylko, że nieaktualizowaną od 2006 r. Inną osobliwością Krzewia jest galeria obrazów Emila Adamowicza.

 

Mieszkańcy Krzewia zajmują się przede wszystkim rolnictwem ale też różnymi usługami, m.in. stolarstwem, krawiectwem, ogrodnictwem.