W ostatnich miesiącach, jednym z bardziej angażujących nas problemów jest tematyka odpadowa.  Nowe regulacje prawne, brak jasnych interpretacji, narzucenie przez ustawodawcę nowych obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, wymuszają na gminach podejmowanie wzmożonych działań w zakresie analizy gminnego systemu
oraz tworzenie nowych uchwał odpadowych. Najbardziej dotkliwymi skutkami nowych regulacji prawnych są lawinowo wzrastające koszty gospodarowania odpadami komunalnymi, a tym samym coraz to wyższe opłaty ponoszone przez naszych mieszkańców.

1. Co jest finansowane z opłat wnoszonych przez mieszkańców?

Zgodnie z art. 6r ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z pobranych opłat
za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,

2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych,

3) obsługi administracyjnej tego systemu,

4) uprzątnięcia odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania (m.in. odpady gromadzone przy pojemnikach do selektywnej zbiórki odpadów (ludmerach) na terenie miasta, odpady z tzw. „dzikich wysypisk”),

5) edukacja ekologiczna itp.

WAŻNE:
Środki pochodzące z opłat gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym
i nie mogą być wykorzystane na cele niezwiązane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi przez gminę.

 2. Dlaczego koszty odpadów rosną? 

Z niepokojem obserwujemy tendencje wzrostowe cen za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych na terenie całego kraju. W uzasadnieniu przedstawianym samorządom podaje się między innymi:

-wzrost cen przyjmowanych odpadów na instalacjach przetwarzania odpadów komunalnych (miejsce, gdzie trafiają odpady)

– wzrost opłaty środowiskowej (tzw. opłaty marszałkowskiej za składowanie odpadów), która w roku 2018 wynosiła 140 zł/tonę odpadów a w roku 2020 wynosi już 270 zł/tonę,

– wzrost cen prądu dla przedsiębiorców,

– wzrost kosztów transportu ze względu na standaryzację selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (konieczność odbioru oddzielnie u źródła powstawania odpadów
(tzn. z nieruchomości) 5 frakcji odpadów),

– wzrost kosztów pracowniczych, w tym wynagrodzeń (płaca minimalna w 2014 roku wynosiła1680 zł, w 2020 roku wynosi już 2600 zł, a w 2021 r. ma wynieść 2800 zł),

– dodatkowe wymogi nałożone ustawowo na instalacje przetwarzania odpadów
(np. zabezpieczenia przeciwpożarowe, całodobowy monitoring, kaucje finansowe za magazynowanie odpadów)

– znaczący spadek cen skupu surowców wtórnych

– brak możliwości zbytu odpadów selektywnie zbieranych, w szczególności odpadów z tworzyw sztucznych.
Koszty zagospodarowania 1 tony poszczególnych rodzajów odpadów w 2020 i 2021 roku przedstawia tabela poniżej. W 2021 r. znacznie wzrosną i tak już wysokie ceny przyjęcia odpadów przez Instalacje Komunalna w Lubaniu.

Wraz ze wzrostem cen za zagospodarowywanie odpadów komunalnych wzrastają koszty związane z ich odbiorem od mieszkańców i transportem do Instalacji Komunalnej w Lubaniu celem dalszego zagospodarowania.

Koszt odbioru i transportu 1 tony odpadów z terenu gminy w 2018 r. wynosił 225 zł, w 2019r.- 250 zł a w 2020 r. jest już to kwota 313,20 zł.

Ile kosztuje tona odebranych odpadów z terenu gminy?

Koszt 1 tony odpadów = cena przyjęcia odpadów przez instalację + koszt transportu odpadów

W 2020 roku koszt 1 tony odebranych z terenu naszej gminy odpadów to:

• dla odpadów zmieszanych 783 zł,
• dla tworzyw sztucznych 451,44 zł,
• dla bio odpadów 524,88 zł,
• dla szkła 399,60 zł,
• dla papieru 413,64 zł,
• dla odpadów wielkogabarytowe 961,20 zł.

3. Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych z roku na rok jest coraz wyższa

Bezpośredni wpływ na koszty odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych ma ilość, odbieranych z terenu gminy odpadów. Im więcej mieszkańcy gminy wytwarzają odpadów tym wyższe są później koszty funkcjonowania gminnego systemu gospodarki odpadami. Najdroższą w zagospodarowaniu frakcją odpadów komunalnych odbieranych od mieszkańców są odpady zmieszane, które w 2019 roku stanowiły aż 76 % ogólnej masy odebranych z terenu gminy odpadów. Dlatego zarówno ze względów ekologicznych, jak i ekonomicznych tak ważna jest segregacja odpadów komunalnych.

Masa wytworzonych odpadów komunalnych przez jednego mieszkańca województwa dolnośląskiego z roku na rok jest coraz większa, tj. w 2016 roku wynosiła 261 kg, w 2017 rok- 374 kg, w 2018 rok- 394 kg a w 2019 rok to już 404 kg.

Ile odpadów wytwarzają mieszkańcy naszej gminy? W tabeli poniżej została przedstawiona ilość odebranych odpadów z terenu gminy w 2019 roku oraz w 2020 (styczeń-listopad).

	Masa odebranych odpadów z terenu gminy (tony)
Rodzaj odpadów	2019 rok	2020 rok (styczeń-listopad)
Odpady wielkogabarytowe	106,59	86,15
Zużyte opony	3,05	8,53
odzież	–	0,63
Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów	53,59	48,62
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne	4,15	9,99
Odpady ulegające biodegradacji	197,73	342,57
Tworzywa sztuczne	131,31	179,29
papier i tektura	61,65	69,68
niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne	2 319,23	1 875,84
szkło	161,52	201,97
leki	0,24	0,37
Urządzenia zawierające freony	–	0,15
Farby, tusze, farby drukarskie, kleje	0,85	2,02
Lampy fluorescencyjne	–	0,03
łącznie	3 039,91		2 825,84
Średnia miesięczna masa odpadów odbieranych z terenu gminy	253,33		256,89

4. Czy możemy nie segregować odpadów?

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadziła obligatoryjny obowiązek segregacji odpadów. Jeżeli właściciel nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, zmuszony będzie do ponoszenia opłaty podwyższonej, stanowiącej dwukrotność wysokości stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ustalonej uchwałą Rady Miejskiej Gminy Gryfów Śląski za odpady zbierane selektywnie.

5. System gospodarki odpadami komunalnymi powinien się bilansować!

Ze względu na wysokie koszty transportu i zagospodarowania odpadów komunalnych
oraz niewystarczające wpływy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi (wielu mieszkańców nadal uchyla się od obowiązku płacenia za odpady) gmina zmuszona jest dopłacać każdego miesiąca do systemu, który z założenia powinien się bilansować.

Wpływy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi nadal nie pokrywają kosztów funkcjonowania gminnego systemu gospodarki odpadami, dlatego konieczne jest podwyższenie obowiązujących stawek opłaty za odpady, dostosowując tym samym ich wysokość do rzeczywistych kosztów wynikających z funkcjonowania systemu w celu jego zbilansowania.

6. Jaka jest obecnie (w 2020 roku) stawka opłaty w Gminie Gryfów Śląski, a jakie są w innych gminach?

NAZWA GMINY	STAWKA OPŁATY ZA ODPADY
Gmina Gryfów Śląski	20 zł/os
Gmina Miejska Lubań	25 zł/os
Gmina Wiejska Zgorzelec	23 zł/os
Gmina Siekierczyn	24 zł/os
Gmina Olszyna	22 zł/os
Gmina Pieńsk	24 zł/os
Gmina Zawidów	23 zł/os
Gmina Sulików	23 zł/os
Gmina Piechowice	27 zł/os
Gmina Stara Kamienica	23 zł/os
Gmina Mirsk	– 24 zł/os-do 4 os. – od 5 os. gospodarstwo 94 zł
Gmina Lwówek	miasto- 23zł/os, sołectwa- 20 zł/os, od stycznia 2021 r. miasto-26 zł/os., sołectwa- 22 zł/os
Jelenia Góra	27 zł/os., od 2021r. – 35,20 zł/os
Jeżów Sudecki	33 zł/os.
Podgórzyn	22 zł/os, od 2021r.- 36 zł/os.
Świeradów- Zdrój	23 zł/os.

 

Przygotowała:

Agnieszka Olszówka

insp.ds. gospodarki odpadami